عودت آزادگان میهن اسلامی: تجربه‌ای از مبارزه و پسا انقلاب
در تاریخ ۱۱ فروردین ماه سال ۱۳۵۹ (به تقویم شمسی) یا ۱ اوریل سال ۱۹۸۰ (به تقویم میلادی)، یکی از صفحات تاریخی مهم در مبارزه‌ی مردم ایران برای ارتقاء اصول انقلاب اسلامی به صورت خونین نوشته شد. این روز، به نام “سالروز بازگشت آزادگان میهن اسلامی” شناخته می‌شود و به عنوان نمادی از استقامت و عزم مردم ایران در برابر تبانیان خارجی و دشمنی‌های داخلی نقش آفرینی کرده است.
زمینه‌ی انقلاب اسلامی و بازداشت آزادگان
به دهه‌ی ۱۹۷۰ میلادی نگاه کنیم، ایران زیر فرمانداری شاه محمدرضا پهلوی بود که به دلیل سیاست‌های استبدادی و از دست رفتن موارد اقتصادی، مردم ایران علیه حکومت او به معارضه پرداختند. در این شرایط، آیت‌الله سید روح‌الله موسوی خمینی، رهبر معترضان و شخصیت برجسته‌ای در دنیای اسلامی، مخصوصاً در قم، پایتخت مذهبی ایران، به عنوان رهبر اصلی انقلاب درآمد.
با رهبری آیت‌الله خمینی، مبارزات مردم برای تغییر حکومت به شدت تشدید شد. در سال ۱۳۵۷ شمسی (۱۹۷۸ میلادی)، رژیم شاه بر اثر فشارهای عمومی و اعتصابات عظیم مردم و نیروهای نظامی و نیروی انتظامی در ایران به وقوع پیوست. شاه از توانایی‌های خود برای کنترل وضعیت محروم شده بود و در سال ۱۳۵۸ شمسی (۱۹۷۹ میلادی) به تبعید فرار کرد. این اتفاق منجر به اعلام جمهوری اسلامی ایران با رهبری آیت‌الله خمینی شد.
بازگشت آزادگان: پسا انقلاب
با تأسیس جمهوری اسلامی، جلسات تشکیل دولت آغاز شد و پرونده‌های متعددی از شاه و افرادی که در دوران او به حکومت ارتباط داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. این پرونده‌ها به دستگاه قضائی سپرده شدند و دادگاه‌های عدلی به کار خود ادامه دادند.
بازگشت آزادگان به ایران یکی از رویدادهای مهم پسا انقلاب بود. متهمین به انقلاب و اشخاصی که در اقدامات شاهی دست داشته بودند، به دادگاه‌ها احضار شدند. بسیاری از آنها در این دادگاه‌ها محاکمه شدند و مجازات‌هایی از جمله حبس، تبعید و حتی اعدام دریافت کردند. افرادی که مجازات حبس دریافت کرده بودند و پس از انقلاب از زندان آزاد شدند، به عنوان “آزادگان میهن اسلامی” شناخته شدند.
نقش آزادگان در ساختار جمهوری اسلامی
آزادگان میهن اسلامی نه تنها به عنوان شاهدان و دلسوزان انقلاب در جریان‌های اجتماعی و سیاسی ایران حضور داشتند، بلکه بسیاری از آنها نیز در ساختارهای مختلف جمهوری اسلامی جای گرفتند. آنها به عنوان مسئولان اجرایی، نمایندگان مجلس، و مقامات دولتی در دوران پسا انقلاب به خدمت مردم ایران پرداختند. این نقش آزادگان در تحولات پسا انقلاب بسیار مهم و تأثیرگذار بوده و به تقویت ساختارهای جمهوری اسلامی و تحقق اهداف انقلاب کمک بسیاری نمود.
سالروز بازگشت آزادگان میهن اسلامی به ایران یادآور تجربیات تلخ و شیرین مبارزات مردم این کشور است. این رویداد نمادی از عزم و استقامت مردم ایران در راه اندازی یک جامعه‌ی عادلانه و اسلامی است. آزادگان میهن اسلامی نقش مهمی در ساختار و تحولات جمهوری اسلامی ایران ایفا کرده‌اند و به عنوان یکی از پایه‌های انقلاب اسلامی، تاریخ ایران را به جلوه‌ای افتخارآمیز تغییر داده‌اند.
